Ten artykuł powstał, ponieważ potrzebowałem nieco zrzutów ekranu pokazujących, jak wygląda BIOS mojego komputera. Tak się składa, że wsparcie ze strony firmy Asus w zakresie modelu UX410U jest po prostu żadne. Wobec tego postanowiłem nadrobić ten brak i samodzielnie przygotowałem coś à la "Podręcznik Użytkownika" (ang. User Manual).
Artykuł przygotowałem z myślą o swoich osobistych potrzebach. Może jeszcze komuś się przyda?
Mam plan, by w przyszłości przygotować jeszcze co najmniej jeden artykuł, który pokaże, jak na takim komputerze można zainstalować Kubuntu 18.04.
Zapraszam do lektury!
Na zdjęciu ekran wyłączonego komputera. Włączenie komputera następuje po naciśnięciu przycisku zasilania, który jest jednym z klawiszy klawiatury - brak wydzielonego przycisku służącego wyłącznie do uruchamiania zasilania. |
Chwilę po wciśnięciu klawisza zasilania na ekranie pojawia się taki oto obrazek z napisem ASUS ® IN SEARCH OF INCREDIBLE. Jest to umówiony znak / sygnał, by wcisnąć jeden z przycisków. Niestety na ekranie nie ma w tym momencie ani słowa na ten temat. ESC - wybór opcji ładowania systemu operacyjnego. |
Wybieram F2. Na początek garść najważniejszych informacji:
Jest to BIOS typu UEFI, czyli ang. Unified Extensible Firmware Interface. W praktyce jest bardziej kolorowy od tradycyjnego BIOS-u, nie ma ograniczeń klasycznego BIOS-u, za to ma całą masę nowych. Dla osób, które pamiętają stary BIOS, przesiadka na ten nowy to bolesne doświadczenie, o czym może jeszcze kiedyś napiszę trochę więcej. Film, który moim zdaniem doskonale podsumowuje różnice pomiędzy BIOS i UEFI (krótko i na temat):
Ekran początkowy po wejściu do aplikacji pozwalającej na zmianę parametrów (po wybraniu F1). EZ Mode, czyli "tryb podstawowy" (ang. EZ = easy, łatwy). Teoretycznie można po nim się poruszać za pomocą gładzika (ang. touchpad). W praktyce jest to na tyle trudne, że wręcz niemożliwe. Pozostaje użycie tradycyjnej klawiatury. Pierwsze wrażenie? Jest ubogo. Użytkownikowi pozostawiono bardzo niewielkie pole manewru. |
Pomiędzy poszczególnymi polami przechodzę za pomocą klawiszy kursorów (←, ↑, →, ↓). Po wybraniu jakiegoś pola wciskam klawisz Enter i wtedy dane pole się rozszerza, bywa że wyświetla dodatkowe informacje. Po zaspokojeniu ciekawości wciskam przycisk Esc.
Informacje dostępne po rozszerzeniu tego pola: BIOS version: 308 Co udało mi się ustalić: GOP = Graphics Output Protocol (driver for UEFI). |
Po rozszerzeniu pola z dokładną wersją procesora: Intel(R) Core(TM) i5-7200U CPU @ 2.50GHz |
Po rozszerzeniu pola pamięci: Total Memory: 16384 MB |
Wersja karty graficznej; Intel(R) HD Graphics 620 |
Dokładny nr seryjny kompuera: H1N0CV20A120047 |
Pamięć masowa. Komputer fabrycznie wyposażony jest w jeden dysk twardy SSD m.2: serial ATA Port 2. W obudowie znajduje się przestrzeń na zamontowanie drugiego dysku z interfejsem SATA, który wykorzystałem na swój stary dysk SSD GOODRAM C50.
Wykorzystanie tej dodatkowej przestrzeni nota bene jest kłopotliwe. Otwarcie obudowy wymaga użycia specjalnego śrubokręta z końcówką gwiazdkową T5 oraz małego śruborkęta krzyżakowego. Dwie śrubki są ukryte pod gumkami - stopkami. Trzeba je oderwać - są po prostu wklejone w stosowne miejsca.
Storage (pamięć masowa). Serial ATA Port 0 |
Storage (pamięć masowa). Serial ATA Port 1 |
Storage (pamięć masowa). Serial ATA Port 2 |
W prawym dolnym rogu menu znajduje się pozycja "Search on FAQ". Po jej rozszerzeniu wyskakuje taka oto informacja - kod macierzowy i informacja "Search for more answers in the FAQ page". |
W kodzie macierzowym "zaszyty" jest adres (ang. URL). Do jego odczytania należy posłużyć się dedykowaną aplikacją. Ja skorzystałem z iPhone'a i aplikacji i-nigma. Liczyłem, że adres prowadzi do strony z informacjami technicznymi wyjaśniającymi, w jaki sposób można skorzystać z BIOS-u. Nic z tych rzeczy. Adres zaszyty w BIOS nie istnieje, co pokazuje zrzut ekranu (2018-08). |
Boot Menu (F8), czyli lista możliwości rozruchu komputera. ubuntu (P2: SanDisk SD8SNA T256G1002) |
Po wciśnięciu przycisku F7 można przejść z domyślnego trybu prac (EZ Mode) do trybu zaawansowanego (Advanced Mode). Ekran główny Advanced Mode (Main) to powtórzenie informacji, które już były dostępne w innym układzie graficznym w trybie EZ Mode. |
Menu Advanced. Internal Pointing Device: Enabled / Disabled i: Enable / Disable internal touch pad. Po polsku: włączanie / wyłączanie gładzika. |
Menu Advanced. Wake On Lid Open: Enabled / Disabled i: Enable / Disable wake on lid open. Funkcja uruchamiania systemu operacyjnego po otwarciu pokrywy ekranu. Domyślam się, że by wykorzystać taką możliwość po pierwsze trzeba dysponować systemem operacyjnym, który potrafi z niej skorzystać, a po drugie działa ona tylko o ile komputer został wcześniej uśpiony (ang. suspended), a nie wyłączony. |
Menu Advanced. Intel Virtualization Technology: Enabled / Disabled i: When enabled, a VMM can utilize the additional hardware capabilities provided by Vanderpool Technology. Dodatkowe wsparcie sprzętowe wirtualizacji. Więcej na ten temat: Wikipedia. Znowu, by móc skorzystać z tego dobrodziejstwa, należy wykorzystać odpowiednie oprogramowanie. |
Menu Advanced. VT-d: Enabled / Disabled i: VT-d capability Bardzo lakonicznie. Kolejny zestaw funkcji, które zapewniają sprzętowe wsparcie dla wirtualizacji. Tym razem chodzi o umożliwienie dostępu do sprzętu dla wirtualnych aplikacji. Więcej na ten temat: Wikipedia. |
Menu Advanced. Intel AES-NI: Enabled / Disabled i: Enable / Disable CPU Advanced Encryption Standard Instructions Dodatkowe wsparcie sprzętowe do szyfrowania. Szyfrowanie (np. plików na dysku twardym, transmisji w Internecie) wymaga wielu obliczeń, co może spowalniać działanie komputera. By zminimalizować opóźnienia sprzęt wyposażany jest w dodatkowe możliwości skracające te opóźnienia. Więcej na ten temat: Wikipedia. |
> ASUS EZ Flash 3 Utility, czyli łatwe narzędzie do nagrywania pamięci Flash (BIOS-u). Po wejściu w to menu wyświetla się następujący ekran. ASUS EZ Flash 3 Utility v03.00 |
Przy próbie opuszczenia tego podmenu pojawia się następujący komunikat. |
> SMART Settings Po wejściu w to menu wyświetla się następujący ekran: ←Advanced \ SMART Settings Do wyboru jest tylko jedna pozycja SMART Self Test On / Off SMART = Self-Monitoring, Analysis, and Reporting Technology, czyli wszystko to, co chce nam powiedzieć o swojej kondycji twardy dysk. i: Run SMART Self Test on all HDDs during POST. POST = Power-on self-test, czyli zestaw procedur sprawdzających uruchamianych podczas startu komputera. |
> Network Stack Configuration, czyli dosłownie: konfiguracja stosu sieciowego, cokolwiek to znaczy. Po wejściu w to menu wyświetla się następujący ekran: ←Advanced \ Network Stack Configuration Dostępne jest tylko jedno ustawienie: Network Stack: Enabled / Disabled. Prawdopodobnie chodzi o możliwość realizacji ładowania systemu operacyjnego wprost z serwera sieciowego. PXE (preboot execution environment). Więcej na ten temat Wikipedia. |
> USB Configuration Po wejściu w to menu wyświetla się następujący ekran: Legacy USB Support: Enabled / Disabled USB Mass Storage Driver Support: Enabled / Disabled Pierwsza opcja to możliwość obsługi starych nośników pamięci USB. Druga to obsługa sterowników od pamięci masowych USB. Nie potrafię powiedzieć więcej na temat tych ustawień. |
> Graphics Configuration Po wejściu w to menu wyświetla się następujący ekran: Graphics Configuration DVMT Pre-Allocated: 64M i: Select DVMT 5.0 Pre-Allocated (Fixed) Graphics Memory size used by the Internal Graphics Device. DVMT = dynamic video memory technology. Nie potrafię powiedzieć wiele więcej. Nie wiem nawet, jaką wartość warto ustawić. To ustawienie ma związek z kartą graficzną, przede wszystkim z grafiką 3D. Domyślam się, że jest to powiązanie zasobu pamięci ze zintegrowaną kartą graficzną, która nie dysponuje własnym zasobem pamięci. |
> SATA Configuration Po wejściu w to menu wyświetla się następujący ekran: SATA Mode Selection: AHCI Serial ATA Port 0 Device Type: Hard Disk (120 GB) Serial ATA Port 2 Device Type: Hard Disk (256 GB) i: Determines how SATA controller(s) operate. SATA = Serial AT Attachment.Konfiguracja szeregowym interfejsem pamięci masowych (twardych dysków). Co ciekawe, w tym modelu BIOS-u istnieje możliwość wybrania tylko jednej możliwości: AHCI = Advanced Host Controller Interface. Nie potrafię się wypowiedzieć na temat konsekwencji tego ustawienia. |
Menu: Boot Fast Boot: Enabled / Disabled i: Enables or disables boot with initialization of a minimal set of devices required to launch active boot options. Has no effect for BBS boot options. Mówiąc w skrócie operacja ładowania BIOS-u powinna przebiegać nieco szybciej, jeżeli Fast Boot (szybki start z kopa) jest ustawiony na włączony (ang. enabled). BBS to prawdopodobnie BIOS Boot Specification. |
Menu: Boot > Add New Boot Option i: Add a new EFI boot option to the boot order Nie potrafię prawie nic powiedzieć na temat tej opcji. Prawdopodobnie pozwala ona na ręczną edycję pliku konfiguracyjnego znajdującego się na specjalnej partycji, która służy do uruchamiania systemu. |
Menu: Boot > Delete Boot Option. i: Remove an EFI boot option from the boot order Jak wyżej. Nie potrafię prawie nic powiedzieć na temat tej opcji. |
Menu: Security Password Description Tłumaczenie: Jeżeli ustawione jest TYLKO hasło Administratora, to ograniczony jest dostęp do ustawień BIOS-u przy próbie wejścia do ustawień BIOS-u. Jeżeli ustawione jest TYLKO hasło Użytkownika, wtedy należy je każdorazowo wpisać podczas uruchamiania komputera i podczas wejścia do ustawień BIOS-u. Po wejściu do ustawień BIOS-u Użytkownik będzie miał prawa Administratora. Administrator Password Status: NOT INSTALLED Administrator Password HDD Password Status: NOT INSTALLED Set Master Password Set User Password |
Ustawienie hasła Administratora, które chroni BIOS przed zmianami wprowadzanymi przez przypadkowego użytkownika wydaje się dobrym pomysłem. Po wybraniu tej możliwości pojawia się następujący ekran: Enter Password Create New Password: Czyli: wprowadź hasło, podaj nowe hasło, potwierdź nowe hasło, zakończ, anuluj. |
Enter Password Password Installed Czyli: Wprowadź hasło, hasło wprowadzono, zakończ, anuluj. Nie sprawdzałem, czy jeśli w tej sytuacji wciśnięty zostanie przycisk anuluj, to hasło nie zostanie faktycznie wprowadzone. |
W konsekwencji tego ruchu przy kolejnym uruchomieniu komputera i próbie wejścia do ustawień BIOS, wyświetlony zostanie taki oto przaśny obrazek. Bez żadnych dodatkowych wyjaśnień. Enter Password, czyli wprowadź hasło. |
Menu: Security Dostępne są dwa podmenu: > I/O Interface Security i: Disable Input / Output Interfaces to make sure the security Bezpieczeństwo interfejsów wejścia / wyjścia. Włącza lub wyłącza interfejsy wejścia wyjścia. > Secure Boot i: Customizable Secure Boot settings. Dające się dopasować do potrzeb użytkownika ustawienia bezpiecznego startu komputera. |
> I/O Interface Security ←Security \ I/O Interface Security I/O Interface Security Dostępne są następujące ustawienia: Wireless Network Interface: UnLock / Lock HD Audio Interface: UnLock / Lock > USB Interface Security |
> USB Interface Security ←Security \ I/O Interface Security \ USB Interface Security USB Interface Security USB Interface UnLock / Lock External Ports UnLock / Lock BlueTooth UnLock / Lock CMOS Camera UnLock / Lock Card Reader UnLock / Lock |
←Security \ Secure Boot Platform Mode User Secure Boot Control Enabled / Disabled i: Secure Boot activated when Platform Key (PK) is enrolled, System mode is User / Deployed, and CSM function is disabled > Key Management |
Jeśli ustawienie Secure Boot Control zostanie wyłączone (ang. Disabled)... |
... to aktywowana zostaje pozycja menu Boot > CSM Support i: Enable / Disable CSM Support CSM = Compatibility Support Module. Moduł gwarantujący sposób ładowania systemu operacyjnego tak, jak w starych BIOS-ach, nie wspierających UEFI. |
Jeśli z kolei ustawienie Boot > CSM Support zostanie włączone (ang. Enabled), to w menu Boot pojawi się funkcja Launch PXE OpROM policy Enabled / Disabled |
← Security \ Secure Boot \ Key Management > Reset to Setup Mode > Save all Secure Boot variables Secure Boot variable | Size | Keys# | Key Source > Platform Key (PK) | 877 | 1 | Default > Key Exchange Keys | 3564 | 3 | Default > Authorized Signatures | 6054 | 5 | Default > Forbidden Signatures | 3752 | 77 | External > Authorized TimeStamps | 76 | 1 | Default
Czarna magia. Nie mam pojęcia, do czego to się może przydać. Prawdopodobnie ma to związek z ograniczeniem możliwości ładowania systemów operacyjnych, które nie mają stosownej autoryzacji. Więcej na ten temat tutaj. |
Menu: Save & Exit > Save Changes and Exit > Discard Changes and Exit Save Options > Save Changes > Discard Changes > Restore Defaults Boot Override ubuntu (P2: SanDisk SD8SNAT256G1002) > Launch EFI Shell from filesystem device |
Podsumowując, wrażenia mam bardzo mieszane. Po pierwsze ASUS, w końcu liczący się gracz na rynku komputerów osobistych, nie wypuścił do tej pory instrukcji do aplikacji BIOS-u. Jak pokazało życie, taki dokument jest potrzebny. Dla mnie szereg ustawień BIOS-u w wersji UEFI to zagadka. Ten konkretny BIOS jest bardzo kolorowy, z bogatą grafiką. Cóż z tego, skoro posługiwanie się gładzikiem jest niezwykle trudne. Pozostaje w sposób tradycyjny posługiwanie się klawiaturą. Nowy BIOS milczy. Stary od czasu do czasu potrafił wydać z siebie jakiś dźwięk. Układ logiczny poszczególnych poleceń jest taki sobie. Wyskakujące znikąd pozycje w menu nie powinny mieć miejsca.
A poza tym jest dosyć przejrzyście.